Welkom is anders: de rechtbank

In Nederland hebben we instellingen die voor iedere burger vrij toegankelijk zijn. Zo mogen we bijna alle rechtszittingen bijwonen, burgerlijk afgesloten huwelijken staan open voor iedere bezoeker en we kunnen vrijelijk plaats nemen op de publieke tribune van parlement of gemeenteraden. Maar is het wel zo?

Hoe welkom is de rechtbank?

Iedereen heeft zo zijn afwijkingen en ik vorm daarop geen uitzondering. Af en toe ga ik naar de rechtbank, gewoon om een of meer zittingen bij te wonen. Kieskeurig ben ik niet. De kantonrechter, de politierechter, de economische politierechter of de meervoudige strafkamer, ik vind het allemaal vreselijk interessant.

Dus eens in de zoveel jaar, wanneer ik een vrije dag heb, bijvoorbeeld vlak voor de grote vakantie, ga ik naar de rechtbank in Rotterdam, vroeger gelegen in het karakteristiek gele gebouw aan de Noordsingel en nu in een monumentaal gebouw op de Kop van Zuid. Vooral op 'de Noordsingel' had je niet direct het gevoel welkom te zijn.

Rechtszittingen zijn openbaar, dat wisten de bodes ook wel, maar toch.

'Bij welke zitting moet u zijn?' vroeg de bode me al gelijk bij de ingang.

'Maakt me niet uit, ik kom gewoon een paar zittingen bijwonen.'

Nu was de argwaan van bode gewekt.

'Wat komt u dan doen?'

Na enige uitleg mocht ik door de draaideur, maar het was de bode duidelijk dat hier iets niet pluis was.

'U moet zich wel melden bij de griffie!', riep hij me nog na.

Eenmaal binnen trof ik in hoge gangen grote gesloten deuren aan. Achter welke deur speelt onze rechtstaat zich nu af? Dat kon je aan de deuren niet zien. Voorzichtig probeerde ik een zo'n deur op een kier te openen. Onmiddellijk werd mij door een van twee aanwezige bodes die met een geluidsinstallatie in de weer waren op geïrriteerde wijze gevraagd wat ik zocht.

'Ik wilde even kijken of hier een rechtszitting bezig was', antwoordde ik door de kier.

'Nou, dat zie je toch, hier is niks te doen', was kortaf het antwoord.

'Ja, maar dat kan ik aan de buitenkant niet zien.'

'Dan moet je bij de griffie zijn, hier is niks te doen. En doe de deur achter je dicht!'

Ook bij de griffie was de bejegening niet echt vriendelijk, laat staan gastvrij. Wat ik dan kwam doen, bij welke rechtszitting dan wel, en waarom? Vragen en nog eens vragen en als ware het een gunst mocht ik naar een zitting.

Uiteindelijk kom je wel bij een rechtszaak terecht, maar steeds gaven de bodes je het gevoel dat je er eigenlijk niets te zoeken had. Overigens is de behandeling op de Kop van Zuid een stuk beter. Waarom dat zo is, is me niet geheel duidelijk.